Vrouwen

Mohammeds beeld en behandeling van vrouwen in de islam heeft problematische kanten. Als hij daadwerkelijk een profeet zou zijn, zou hij ook juiste en zuivere ideeën ten aanzien van vrouwen moeten hebben. Hoewel moeders in de islam wel een bepaalde status hebben, worden vrouwen door de profeet op allerlei manieren op een negatieve manier beschreven of weggezet als minderwaardig ten opzichte van mannen.
Er zijn vele voorbeelden hiervan te vinden in de islamitische bronnen. Ontdek zelf wat deze bronnen zeggen en trek je eigen conclusies.

Mohammeds beeld van vrouwen

Verschillende islamitische teksten geven een duidelijk beeld van hoe Mohammed over vrouwen dacht, namelijk als inferieur en immoreel.

• Vrouwen zijn mentaal beperkt, en daarom is het getuigenis van in vrouw in een rechtszaak slechts de helft waard van het getuigenis van een man (Sahieh al-Buchari 3:48:826).
• Mohammed beweerde in een visioen te hebben gezien dat de meerderheid van de mensen in de hel vrouw is. Als verklaring hiervoor zegt hij dat vrouwen 1) te veel vloeken, 2) ondankbaar zijn tegenover hun echtgenoten, 3) beperkt zijn aan gezond verstand, 4) tekortschieten in hun geloof (Sahieh Muslim 1:142, Sahieh al-Buchari 2:18:161).

Dit denigrerende beeld dat Mohammed van vrouwen had wordt onderstreept door verschillende islamitische leerstellingen volgens welke onder andere een moslim vier vrouwen mag hebben (echter een moslima maar één man), hij zijn vrouw mag slaan, krijgsgevangen vrouwen mag verkrachten, en zelfs seks mag hebben met zijn eigen dochter. Hierover vind je verderop meer.

Kindhuwelijken

Een van de bekendste controversiële zaken uit het leven van Mohammed was zijn huwelijk met Aïsha. Hij trouwde immers met haar toen zij nog maar 6 jaar was, en nam haar op 53-jarige leeftijd bij zich in huis toen ze 9 jaar was, en “voltooide het huwelijk met haar” (Sahieh Muslim 8: 3310, Sahih al- Buchari 5:58:236). Met andere woorden, Mohammed had vanaf dan seks met haar. Bovendien was het volgens Mohammed de wil van Allah dat hij haar zou trouwen (Sahieh al-Buchari 9:87:140).

Het feit dat Aïsha nog een kind was, blijkt bovendien uit het feit dat ze nog met poppen speelde, terwijl dat toentertijd alleen was toegestaan voor kinderen die de puberteit nog niet bereikt hadden (Sahieh al-Buchari  8:73;151).

Om het nog miserabeler voor Aïsha te maken, werd haar ook verboden te hertrouwen nadat Mohammed gestorven was (soera 33:53). Aïsha was toen nog maar 18 jaar, en zou dus de rest van haar leven alleen moeten blijven.

Het is tegenwoordig ondenkbaar dat een man van 53 jaar zou mogen trouwen met een meisje van 9. Echter, deze praktijk wordt ook ondersteund door de Koran. In soera 65:4 wordt gesproken over de iddat (العدة), de periode die een vrouw moet wachten voordat ze kan hertrouwen. Hierin worden ook zij genoemd die “hare regels nog niet hebben gehad”. Met andere woorden, ook met meisjes die de puberteit nog niet bereikt hebben kan getrouwd worden!

Maar er is meer. In de biografie van Mohammed (Ibn Ishaq, p. 311) lezen we dat Mohammed wil trouwen met een baby. Hij zegt in deze passage: “Als ze opgroeit en ik leef nog, zal ik met haar trouwen”. Zoals we net al zagen, is het bereiken van de leeftijd van 9 jaar al voldoende om uitgehuwelijkt te worden. Mohammed zou uiteindelijk niet met haar trouwen, zoals de tekst vermeldt, omdat Mohammed stierf voordat ze opgroeide.

Het voorbeeld van Mohammed en de tekst van de Koran kunnen niet betwijfeld worden. Maar zou het werkelijk de wil van God kunnen zijn dat kleine meisjes in het huwelijk kunnen treden? En zelfs dat het acceptabel is een baby ten huwelijk te vragen?

Er wordt soms gezegd dat Mohammed met Aïsha trouwde om haar te kunnen onderwijzen terwijl ze bij hem was. Dat is echter een vreemd argument: je hoeft immers niet met een kind te trouwen om het te kunnen onderwijzen. Je kunt het meisje ook gewoon bij haar ouders laten wonen. Vooral als je bedenkt wat een vreselijke mentale, emotionele en fysieke schade deze praktijk aan een kind toebrengt, is dit nooit te rechtvaardigen.

Geweld tegen vrouwen

“Ik heb geen vrouw zo erg zien lijden als de gelovige vrouwen”, zo zegt Aïsha, de moeder van de gelovigen (Sahieh al-Buchari 7:72:715). Zij had over de jaren kunnen zien hoe hard het lot was van veel islamitische vrouwen, en dat islam allesbehalve een zegen voor hen is.

Zo ook in de genoemde hadieth. We lezen hier dat de ex-vrouw van Rifa’a  met een zekere AbdulRahman getrouwd was. Op een dag komen zij bij Mohammed en Aïsha is ook aanwezig. De vrouw laat Aïsha een plek op haar huid zien die “groen is vanwege slagen die ze gehad heeft” en bovendien merkt Aïsha op dat haar huid “groener is dan haar kleren”!

Neemt de profeet Mohammed het op voor haar? Nee, hij neemt het juist op voor AbdulRahman wanneer zijn vrouw klaagt dat hij “impotent en nutteloos” is. Als Mohammed AbdulRahmans twee zonen ziet zegt hij dat ze op hun vader lijken “zoals een raaf op een raaf”. Met andere woorden, AbdulRahman is niet impotent. Over de verwondingen van zijn vrouw zegt hij echter niets, want dat is blijkbaar geen probleem.

Waarom niet? Mohammed weet namelijk dat het een recht, of zelfs een bevel is van Allah voor moslims om hun echtgenotes te slaan in geval zij “ongehoorzaamheid vrezen” van hen. Soera 4:34 geeft een soort driestappenplan: (ten eerste) wijs hen terecht, (ten tweede) laat hen in een ander bed slapen, en (ten derde) sla hen. Het Arabisch is eenduidig hier:  وَٱضۡرِبُوهُنّ (waadriboehoenna) betekent letterlijk “en sla hen” in de gebiedende wijs. (Sommige vertalers gebruiken andere vertalingen, om de beschamende waarheid te vermijden).

Wanneer de eerste twee methoden niet werken, wordt de moslim geacht zijn vrouw te slaan als de man “ongehoorzaamheid vreest”! De subjectiviteit van het ‘vrezen van ongehoorzaamheid’ maakt dat moslimmannen nagenoeg vrij spel hebben om hun vrouwen fysiek te pijnigen. Om het mannen nog eens extra gemakkelijk te maken, schreef de profeet: “Je mag een man niet vragen waarom hij zijn vrouw slaat” (Sunan Ibn Majah 3:9:1986).

Overigens beweren moslims soms dat Mohammed zelf nooit vrouwen heeft geslagen. Dit is echter niet waar; in Sahieh Muslim 4:2127 lezen we dat Mohammed in een bepaalde nacht Aïsha sloeg. Meerdere bronnen vertellen bovendien over de kaliefen Abu Bakr, ‘Umar en ‘Ali, die bij verschillende gelegenheden vrouwen sloegen.

Sommige islamitische apologeten proberen de beschamende waarheid goed te praten door te zeggen dat je vrouwen alleen licht mag slaan, door bijvoorbeeld te verwijzen naar de afscheidstoespraak van Mohammed (Al-Tabari, vol. 9, p112-113). Hier worden vrouwen echter vergeleken met huisdieren die het bezit zijn van de man. Die mag je slaan, maar niet hard. Los van het gegeven dat de vrouwen en dieren hier worden gelijkgesteld als bezit van de man, geven de apologeten hiermee toe dat het slaan van vrouwen toegestaan is in de islam. En zelfs als het niet hard is (wat is precies ‘niet hard’? ), dan nog is het een verwerpelijke inhumane praktijk, waartoe de islam niet alleen aanspoort, maar zelfs beveelt.

Verkrachting

Hoewel dit eigenlijk geen punt van discussie zou moeten zijn, vinden we in de islamitische teksten meerdere passages waar verkrachting van vrouwen en kinderen op meerdere manieren wordt toegestaan. Ook wordt het vrouwen onmogelijk gemaakt om hun recht te halen in het geval van verkrachting.

In de Koran wordt op enkele plaatsen gesproken van vrouwen “die je rechterhand bezit”, ofwel zij die in je macht zijn. Dit zijn slavinnen of krijgsgevangen vrouwen die buit zijn gemaakt tijdens een rooftocht of oorlog (soera 4:24, 23,:1-6 en 70:22-30). Met deze vrouwen is het geoorloofd seks te hebben, en de moslims hebben daarvoor geen toestemming nodig van deze vrouwen zelf. Zij zijn immers het bezit van de moslimman.

In verschillende hadieth vinden we de toepassing van deze regel (Sahieh Muslim 8:3371, 8:3384 en 8:3432, Sahieh al-Buchari 5:59:459). Steeds zien we hier dat moslims de toestemming krijgen om een seksuele relatie aan te gaan met krijgsgevangen vrouwen, dan wel slavinnen. Hierbij valt het op dat het niet uitmaakt of de man van de krijgsgevangen vrouw nog leeft of niet.

Tegenwoordig wordt soms beweerd dat het hierbij gaat om moslims die met deze vrouwen trouwen. Dit klopt echter niet, aangezien er in Sahieh Muslim 8:3371 duidelijk wordt vermeld dat ze deze vrouwen uiteindelijk wilden verkopen, zoals dat vaak ging. De intentie was dus niet om te trouwen. Men wilde seks en vervolgens alsnog deze vrouwen op slavenmarkten verkopen. Bovendien is het ook niet erg waarschijnlijk dat deze vrouwen vrijwillig zouden instemmen met seks met deze moslims die kort daarvoor hun families hadden gedood.

Om deze reden wilden ze dan ook anticonceptie door middel van coïtus interruptus toepassen (عزل). Mohammed beweerde echter dat dat niet nodig was aangezien “elke ziel die geboren moet worden tot aan de dag des oordeels, zal geboren worden.” Hier zien we meteen ook het fatalistische beeld dat de islam heeft van het leven: doe maar wat je wilt, want alles staat toch al vast.

Het verkrachten van krijgsgevangen vrouwen en slavinnen is dus toegestaan in de islam. Vrije vrouwen zelf zijn volgens de islamitische wet wel beschermd tegen verkrachting. Echter is het voor deze vrouwen extreem moeilijk om een rechtszaak te voeren tegen een man in het geval dat er verkrachting plaats heeft gevonden. De vrouw heeft namelijk vier getuigen nodig die de verkrachting daadwerkelijk hebben zien gebeuren (Sahieh al-Buchari 5:59:462). Maar dit is zo goed als onmogelijk! Op deze manier zijn ook vrije vrouwen in theorie misschien wel beschermd door de wet, maar in de praktijk eigenlijk niet.

Bovendien kan een vrouw wanneer zij een man aanklaagt voor verkrachting, maar geen vier getuigen heeft, zelf aangeklaagd worden voor overspel. De seksuele relatie zou dan immers met haar instemming zijn!

Als laatste is verkrachting binnen het huwelijk iets waar vrouwen in de islam feitelijk niet tegen beschermd zijn. In soera 2:223 lezen we dat vrouwen als akkers zijn, ‘waartoe je kunt komen hoe en wanneer je maar wilt.’ Een bijzonder denigrerende beschrijving van een vrouw als echtgenote! De bekende commentator Maududi onderstreept dit beeld door te spreken van de echtgenoot als boer en de vrouw als akker, implicerend dat de man de vrouw daadwerkelijk in bezit heeft en zij als akker willoos is (The meaning of the Qur’an, vol 1, p 162, voetnoot 241).

Bovendien zei Mohammed dat wanneer een man zijn vrouw bij zich roept om met haar te slapen, en zij weigert, ‘de engelen hun vloek op haar zullen zenden tot de morgen’ (Sahieh al-Buchari 5:59:462). Als de vrouw dus een keer seks weigert, wordt ze vervloekt in de islam.

‘Plezierhuwelijken’

In de islam is prostitutie verboden. Wel kunnen moslims in de plaats daarvan zawaaj al-mut’ah (زواج المتعة) ofwel nikaah al-mut’ah (نكاح المتعة) praktiseren. Dit zijn feitelijk tijdelijke huwelijken, bijvoorbeeld voor een paar uur, een paar dagen, of desgewenst voor een paar weken. De man betaalt de vrouw in de vorm van geld of iets van materiële waarde, en in ruil daarvoor mag hij gedurende de afgesproken periode met haar slapen.

Zawaaj al-mut’ah is in elk opzicht prostitutie, maar wordt gerechtvaardigd door deze in het nieuwe jasje te steken van een officieel huwelijk. In de hadieth (Sahieh al-Buchari 6:60:139) lezen we dat tijdens een oorlog de soldaten van Mohammed al een tijd geen vrouw hadden gezien en hem vragen ‘of ze zich soms moeten castreren’. Mohammed geeft hen vervolgens toestemming tijdelijke huwelijken met vrouwen aan te gaan. Hij rechtvaardigt dit met een openbaring die`naar zijn zeggen van Allah is, waarin Allah zegt: “verbiedt niet de goede dingen, die Allah u heeft veroorloofd”.

Ook in Sahieh Muslim 8:3252 bevestigt de praktijk van tijdelijke huwelijken. In een andere hadieth (Sahieh al-Buchari 7:62:52) zien we echter dat Mohammed deze tijdelijke huwelijken weer afschaft. Hierdoor is tot op de dag van vandaag verwarring over zawaaj al-mut’ah: met name Shi’a geloven dat het nog steeds toegestaan is, terwijl andere moslims, vooral Sunni, geloven dat zawaaj al-mut’ah inderdaad is afgeschaft.

Hoe het ook zij, het feit dat iets dergelijks als zawaaj al-mut’ah ooit door Mohammed is toegestaan, geeft toch erg te denken.

Deze geschiedenis zegt veel over de manier waarop in de islam tegen prostitutie wordt aangekeken: prostitutie mag niet, maar als je er officieel een huwelijk van maakt, is er niets aan de hand. Het is dan ook niet verwonderlijk dat dit principe onder sommige moslims ook vandaag de dag nog wordt toegepast. Zo huwen rijke moslims uit Saudi-Arabië of de Golfstaten een meisje uit een arm Syrisch vluchtelingengezin (dat daarmee wat geld kan verdienen). Vervolgens slapen ze met haar, en na een paar dagen of weken laten ze het huwelijk door een imam officieel ontbinden. Alles volledig legaal volgens de islam. Het morele gehalte van deze praktijk is echter zeer twijfelachtig.

Huwelijk met de dochter van je geadopteerde zoon

Mohammed had een geadopteerd zoon, die Zaid bin Mohammed (Zaid zoon van Mohammed) werd genoemd (Sahiih al-Buchari 6:60:305). Mohammed adopteerde Zaid nog voor hij als profeet actief werd. Zaid was getrouwd met Zainab bint Jahsh, de nicht van Mohammed.

In Al-Tabari, Vol. 8, p. 2-3 lezen we dat op een dag Mohammed naar het huis van Zaid en Zaynab ging. Zaynab bleek alleen thuis te zijn, en in de haast had ze weinig kleren aangetrokken. Mohammed ziet haar, maar blijft buiten staan. Vervolgens flirt hij met haar door te zeggen: ”Geprezen zij Allah de almachtige. Geprezen zij Allah, die de harten doet draaien.” Zaid komt daarna thuis en Zainab vertelt hem dat Mohammed langsgekomen is.

Daarop gaat Zaid naar Mohammed toe en bied hem aan van zijn vrouw te scheiden, omdat Zainab misschien ‘de adoratie van de profeet gewekt heeft’. Mohammed weigert, maar Zaid besluit hoe dan ook van Zainab te scheiden (Volgens Al-Tabari’s tafsir van soera 33:37 is de reden hiervoor dat Zainab Zaid begon te haten sinds ze merkte dat ze de interesse van Mohammed gewekt had). Mohammed krijgt daarna een openbaring van Allah waarin hem verteld wordt dat Allah besloten heeft Zainab aan Mohammed als vrouw te geven.

De openbaring waar hier naar verwezen wordt vinden we in soera 33:37. Allah zegt hier tegen Mohammed dat hij hem Zainab als vrouw gegeven heeft, en daarom vanaf dan er geen twijfel meer zal zijn of moslims met de vrouw van hun geadopteerde zoon mogen trouwen. De controverse is hier niet alleen dat Mohammed überhaupt met de vrouw van zijn geadopteerde zoon trouwt, maar ook dat hij duidelijk met haar flirte. Een openbaring van Allah rechtvaardigt echter de hele gang van zaken.

Om alle twijfel weg te nemen schaft Allah adoptie definitief af. In soera 33:4-5 lezen we dat Allah ‘uwe aangenomen zonen niet tot uwe ware zonen’ gemaakt heeft, en ook zegt Allah: ‘noemt hen die aangenomen zijn, de zonen hunner wezenlijke vaders’. Dit is dan ook de reden dat ook vandaag de dag in islamitische samenlevingen het hebben van adoptiekinderen geen gangbare zaak is. Ook Zaid werd na zijn scheiding van Zainab niet meer als zoon van Mohammed erkent, en zijn naam veranderde naar Zayd bin Harithah (Zaid zoon van Haritha).

Het vreemde hieraan is echter dat enerzijds Allah in soera 33:37 zegt dat het geen probleem is om met de dochter van je geadopteerde zoon te trouwen, maar anderzijds in soera 33:4-5 adoptie afschaft. Waarom is een regel ten aanzien van adoptie nodig, als adoptie zelf toch al afgeschaft is?

Seks met je eigen dochter

Seks met je eigen dochter, is dat niet verboden in de islam? Ja, maar alleen zolang het om een dochter uit een legitiem huwelijk gaat. Als de dochter van een moslim het resultaat is van een relatie buiten een huwelijk om (زنى, zina), dan heeft hij het recht om met zowel de moeder als de dochter een seksuele relatie te hebben! Dus als in tegenwoordige tijd een moslimman en -vrouw verkering hebben en zij raakt zwanger van een dochter, heeft de man daarna recht met zijn dochter te slapen.

Deze regel vinden we in de tafsir van Al-Qurtubi aangaande soera 25:54. Bovendien zegt Al-Qurtubi hier dat dit de meest accurate opinie is onder de geleerden en binnen het geloof (في أصح القولين لعلمائنا وأصح القولين في الدين).

Het is is onze tijd moeilijk voor te stellen dat iets dergelijks bestaat. Alleen al het feit dat geleerden in de islam over dit soort onderwerpen discussiëren is veelzeggend.

Privileges van de profeet

Aïsha, Mohammeds lievelingsechtgenote, merkte eens op dat ze het gevoel had dat ‘Allah zich haast om jouw (Mohammeds) wensen en verlangens te vervullen’ (Sahieh al-Buchari 6:60:311). Zij zei dit als reactie op een openbaring die Mohammed zei te hebben gehad, waarin Allah zegt dat Mohammed het recht heeft iedere vrouw te laten wachten of bij zich te nemen naar wens (soera 33:51). Daarbij gaat het niet alleen om zijn echtgenoten, maar ook slavinnen, en elke vrouw die zich aan de profeet geven wil (soera 33:50).
Daarnaast had de profeet Mohammed enkele privileges die verder geen enkele moslim had. Hierover lezen we in de tafsir van Al-Qurtubi aangaande soera 33:50:

• Vrijstelling van de limiet van 4 vrouwen. Met andere woorden, Mohammed is niet beperkt in het aantal vrouwen dat hij mag trouwen.

• Het aangaan van een seksuele relatie (نكاح, nikaah) met een vrouw die zichzelf als ‘gift’ (هبة, hiba) aan de profeet aanbiedt. Er zijn in dat geval geen bijkomende vereisten, zoals het sluiten van een huwelijk. Aïsha had trouwens niets dan minachting voor vrouwen die dit deden (Sahieh al-Buchari 6:60:311).

• Het aangaan van een seksuele relatie (نكاح) met een vrouw zonder toestemming van haar ouders.

• Het aangaan van een seksuele relatie (نكاح) met een vrouw zonder betaling van bruidsschat of wat ook (صداق, sadaaq).

• Het aangaan van een seksuele relatie (نكاح) met een vrouw tijdens de ihraam (إحرام), dus tijdens de bedevaart naar Mekka.

• Elke eed of belofte die de profeet gedaan heeft aan een van zijn vrouwen kan hij straffeloos ongedaan maken.

• Wanneer Mohammeds oog op een getrouwde vrouw valt en hij wil met haar trouwen, is de echtgenoot verplicht van haar te scheiden zodat de profeet met haar kan trouwen!

Deze privileges die alleen Mohammed genoot zouden toch bij iedereen de vraag moeten oproepen of dit werkelijk een man is op wie je je vertrouwen stelt en die je na wilt volgen.

Mohammed draagt vrouwenkleren

Uit bovenstaande blijkt wel dat Mohammed een weinig verheven beeld van vrouwen had, en dat hij hen ook overeenkomstig behandelde. Des te opvallender is het te lezen dat Mohammed op een gegeven moment vrouwenkleding droeg.

Vrouwenkleren droeg Mohammed om een heel specifieke reden. In de hadieth (Sahieh al-Buchari 3:47:755) zegt hij dat ‘de goddelijke openbaring niet tot hem komt, als hij de kleren van een andere vrouw dan Aïsha draagt.’ Dit betekent dus dat Mohammed alleen openbaringen van Allah krijgt als hij de kleding van zijn kinderbruid Aïsha draagt.

Om deze pijnlijke waarheid te verbergen, vertalen moslimvertalers het woord ‘kleding’ (ثوب) met iets anders (bijvoorbeeld ‘bed’, zoals op sunnah.com). Aïsha Bewley vertaalt het gelukkig wel juist met het Engelse ‘garment’ (zie Sahieh al-Buchari 2442 voor haar vertaling). Mohammed droeg dus vrouwenkleding, zoveel is duidelijk.